Αναθεώρηση των Συνδεδεμένων Ενισχύσεων στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου

Οι πρόσφατες πληροφορίες ότι, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ), 10 προϊόντα (Βιομηχανική ντομάτα, πορτοκάλια και ροδάκινα προς χυμοποίηση, όσπρια ανθρώπινης κατανάλωσης, σπαράγγια, ζαχαρότευτλα, κορινθιακή σταφίδα, καρποί με κέλυφος, μήλα και σηροτροφία) δεν θα συμπεριληφθούν στις συνδεδεμένες ενισχύσεις για τη νέα προγραμματική περίοδο της ΚΑΠ είναι η μεγαλύτερη απόδειξη για την προχειρότητα, την αντιεπιστημονικότητα, την παντελή έλλειψη στρατηγικής, την εν κρυπώ και χωρίς διαβούλευση προετοιμασία του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου (ΕΣΣ) της χώρας από τη Κυβέρνηση της ΝΔ και που επανειλημμένα έχουμε τονίσει.

Την πρώτη φορά ήταν αργά το φθινόπωρο του 2021, όταν, κυριολεκτικά στο παρά πέντε, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επιχείρησε να περικόψει τις συνδεδεμένες ενισχύσεις σε 10 από συνολικά 19 προϊόντα, αλλά υπαναχώρησε όταν ο αγροτικός κόσμος ξεσηκώθηκε. Αποτέλεσμα ήταν τελικά να καταθέσει το ΕΣΣ στο τέλος του 2021 με τη διατήρηση των συνδεδεμένων ενισχύσεων, ως είχαν διαμορφωθεί από τη Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Στη συνέχεια και μόλις 20 ημέρες μετά την κατάθεση, αναγκάστηκε σε νέες υποσχέσεις για τις πρώτες αλλαγές στο καθεστώς των συνδεδεμένων στο Στρατηγικό Σχέδιο μετά τις αντιδράσεις αυτή τη φορά από την πλευρά της βοοτροφίας.

Για τρίτη φορά λοιπόν φαίνεται ότι η πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ επιχειρεί ανερμάτιστες αναθεωρήσεις του ΕΣΣ αφού εγκαλείται πλέον και από την Ε.Ε. για έλλειψη τεκμηρίωσης ειδικά για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις.

Οι συνεχόμενες αυτές παλινωδίες προκαλούν εύλογα ισχυρές αντιδράσεις και επιπλέον αναταραχή στον αγροτικό κόσμο, τη στιγμή μάλιστα που η συνολική πολιτική της Κυβέρνησης της ΝΔ έχει φέρει τους Έλληνες παραγωγούς σε πραγματική απόγνωση και στο χείλος τους γκρεμού. Αντί λοιπόν να σκύψουν με σοβαρότητα και τεκμηρίωση, φοβόμαστε ότι θα οδηγηθούν σε μια ακόμη πελατειακή και αντιεπιστημονική αντιμετώπιση ενός τόσο σημαντικού καθεστώτος και με μαθηματική βεβαιότητα στην αποτυχία του νέου αναθεωρημένου ΕΣΣ στο να υποστηρίξει τους τομείς που πράγματι είναι αναγκαίο.

Για τους παραπάνω λόγους, ο Βουλευτής και Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Στ. Αραχωβίτης και 43 ακόμη Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ καταθέσαμε Ερώτηση ώστε να ενημερωθεί έγκαιρα και έγκυρα ο αγροτικός κόσμος για τις πραγματικές προθέσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥπΑΑΤ για το καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων στο πλαίσιο του νέου αναθεωρημένου ΕΣΣ.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενιο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Θέμα: «Αναθεώρηση των Συνδεδεμένων Ενισχύσεων στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου»

Η ενδιάμεση αναθεώρηση της ΚΑΠ που δινόταν στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο, θεωρήθηκε από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ως μια σημαντική δυνατότητα αποκατάστασης ορισμένων τουλάχιστον αδικιών, κακών χειρισμών και αστοχιών του παρελθόντος, που δεν θα έπρεπε να μείνει αναξιοποίητη προκειμένου να διεκδικηθούν τροποποιήσεις.
Με δεδομένο όμως τον περιορισμένο χρόνο εφαρμογής της ΚΑΠ 2015-2020, η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αξιολόγησε τότε, ότι το καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων μπορούσε να αναθεωρηθεί στην κατεύθυνση της υποστήριξης περισσότερων στρατηγικών στόχων και όχι μόνο για τις διακυμάνσεις στην παραγωγή και τις τιμές των προϊόντων. Έτσι, τον Ιούλιο του 2016, προώθησε σαν σημαντικότερη από τις αναθεωρήσεις αυτή των συνδεδεμένων ενισχύσεων. Η αναθεώρηση αυτή, με την κατάλληλη ανακατανομή των διαθέσιμων πόρων για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, επέτρεψε σε πέντε νέα αγροτικά προϊόντα να αποκτήσουν πρόσβαση στις συνδεδεμένες ενισχύσεις. Τα προϊόντα αυτά ήταν οι καρποί με κέλυφος, ο κρόκος, η μηδική, τα μήλα και η μαύρη (Κορινθιακή) σταφίδα.
Για την επόμενη Προγραμματική Περίοδο 2023-2027 η χώρα μας προετοίμασε, προκειμένου να καταθέσει ως όφειλε, το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο (ΕΣΣ) και σε αυτό η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) επιχείρησε να περικόψει τις συνδεδεμένες ενισχύσεις από συνολικά 19 προϊόντα. Ομως, όταν αυτό έγινε γνωστό, δηλαδή αργά το φθινόπωρο του 2021, ο αγροτικός κόσμος ξεσηκώθηκε, και πέτυχε η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου να ανακρούσει πρύμναν και εν τέλει να αποφασίσει και να καταθέσει το ΕΣΣ στο τέλος του 2021 με τη διατήρηση των συνδεδεμένων ενισχύσεων, ως είχαν διαμορφωθεί από τη Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Οι αντιδράσεις μετά την κατάθεση, ήρθαν άμεσα κι αυτή τη φορά από την πλευρά της βοοτροφίας, με αφορμή τον σχεδιασμό για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις στη βοοτροφία, και οδήγησαν την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ 20 ημέρες μόλις μετά την κατάθεση, σε νέες υποσχέσεις για τις πρώτες αλλαγές στο Στρατηγικό Σχέδιο.
Στη συνέχεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ε.Ε.), στο τέλος Μαρτίου 2022, ανάμεσα σε 290 παρατηρήσεις πάνω σε αυτό το Στρατηγικό Σχέδιο της Κυβέρνησης, αναφερόμενη στην πρόταση της χώρας για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, αναδεικνύει σοβαρά ζητήματα τεκμηρίωσης, αποτελεσματικότητας και νομιμότητας.
Ενώ δε, οδεύουμε ολοταχώς προς την εκ νέου κατάθεση του αναθεωρημένου σχεδίου με βάση τις παρατηρήσεις της Ε.Ε., από δημοσιεύματα και διαρροές της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης πληροφορούμαστε ότι 10 προϊόντα δεν θα συμπεριληφθούν στις συνδεδεμένες ενισχύσεις. Συγκεκριμένα, η βιομηχανική ντομάτα, τα πορτοκάλια και ροδάκινα προς χυμοποίηση, τα όσπρια ανθρώπινης κατανάλωσης, τα σπαράγγια, τα ζαχαρότευτλα, η κορινθιακή σταφίδα, οι καρποί με κέλυφος, τα μήλα και η σηροτροφία δεν θα λαμβάνουν συνδεδεμένη ενίσχυση από το 2023.
Σύμφωνα δε με τα ίδια δημοσιεύματα, στην ελληνική πρόταση, προκρίνονται προϊόντα που, είτε ήδη λάμβαναν συνδεδεμένη ενίσχυση και στα οποία η χώρα μας έχει πλεόνασμα (βαμβάκι και σκληρό σιτάρι), είτε προστίθενται στον κατάλογο με το πρόσχημα του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά απολαμβάνουν ιδιαίτερα υψηλής τιμής και ζήτησης (μαλακό σιτάρι και καλαμπόκι).
Επειδή η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου επιχείρησε και συνεχίζει να επιχειρεί τη διαμόρφωση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου εν κρυπτώ, χωρίς ουσιαστικό διάλογο με τους παραγωγικούς φορείς, τον αγροτικό κόσμο ακόμη και τη Βουλή την οποία μάλιστα απαξιώνει όταν κυριολεκτικά στο παρά πέντε, την ενημέρωσε προσχηματικά με αοριστολογίες και γενικότητες,
Επειδή συνέπεια της στάσης αυτής είναι ότι, το Στρατηγικό Σχέδιο που έχει κατατεθεί όχι μόνο δέχτηκε 290 παρατηρήσεις από την Ε.Ε. αλλά και αποτελεί πεδίο συνεχών αλλαγών, αναθεωρήσεων, και αντικρουόμενων προσεγγίσεων,
Επειδή οι συνεχόμενες αυτές παλινωδίες και οι επιχειρούμενες ανερμάτιστες αναθεωρήσεις προκαλούν ισχυρές αντιδράσεις και επιπλέον αναταραχή στον αγροτικό κόσμο, τη στιγμή μάλιστα που η συνολική πολιτική της Κυβέρνησης της ΝΔ έχει φέρει τους Έλληνες παραγωγούς σε πραγματική απόγνωση και στο χείλος τους γκρεμού,
Επειδή η έλλειψη τεκμηρίωσης, ειδικά για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις για την οποία εγκαλείται η πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ και από την Ε.Ε. είναι η πλέον σοβαρή παράμετρος που οδηγεί σε πελατειακή αντιμετώπιση ενός τόσο σημαντικού καθεστώτος και με μαθηματική βεβαιότητα στην αποτυχία του νέου αναθεωρημένου ΕΣΣ στο να υποστηρίξει τους τομείς που πράγματι είναι αναγκαίο,
Επειδή οι επιπτώσεις της νέας πρότασης της Κυβέρνησης της ΝΔ για περιορισμό των συνδεδεμένων ενισχύσεων θα είναι εμφανείς στη βιωσιμότητα πολλών χιλιάδων μικρών εκμεταλλεύσεων, την ώρα μάλιστα που θα έπρεπε να είναι κύριος γνώμονας ο υποστηρικτικός ρόλος που επιτελούν οι συνδεδεμένες ενισχύσεις στη διατήρηση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής,
Επειδή από τη διαρκή αναμόχλευση και τις παλινωδίες ειδικά στο καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων, αποτυπώνεται ξεκάθαρα η παντελής έλλειψη στρατηγικής για την οποία έχουμε επανειλημμένα εγκαλέσει την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου,
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Ποια είναι η στρατηγική στόχευση και τα βασικά κριτήρια με τα οποία επιχειρείται η αναθεώρηση των συνδεδεμένων ενισχύσεων στο πλαίσιο της επανακατάθεσης του ΕΣΣ και κατά πόσον έχει ληφθεί υπόψη η SWOT ανάλυση, οι πρόσφατες διεθνείς εξελίξεις αλλά και η δυσθεώρητη πλέον εγχώρια αύξηση του κόστους παραγωγής;
2. Πως εφαρμόζονται τα κριτήρια αυτά ανά προϊόν που λάμβανε συνδεδεμένη ενίσχυση από το 2017 και τούδε και ποια τα συμπεράσματα από την εφαρμογή των κριτηρίων αυτών ως προς τον αριθμό και τα ποσά που θα λαμβάνουν τα αγροτικά μας προϊόντα στη νέα προγραμματική περίοδο της ΚΑΠ;
3. Πότε προτίθεται να παρουσιάσει επισήμως και όχι με διαρροές, την πρόταση του Υπουργείου για το καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων στους παραγωγικούς φορείς αλλά και στη Βουλή, ούτως ώστε να επικρατήσει ο έγκαιρος και επαρκής διάλογος και η ορθή και ολοκληρωμένη διαβούλευση;
4. Εφόσον αληθεύουν οι έως τώρα διαρροές και τα σχετικά δημοσιεύματα, εξετάζει και αν ναι ποιες θα είναι οι εναλλακτικές μορφές στήριξης για τα αγροτικά προϊόντα που προτίθεται να εξαιρέσει από το καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Αραχωβίτης Σταύρος

Αβραμάκης Ελευθέριος
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυγέρη Θεοδώρα
Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος
Βαγενά-Κηλαηδόνη Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γεώργιος
Βέττα Καλλιόπη
Γκαρά Αναστασία
Ελευθεριάδου Σουλτάνα (Τάνια)
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος-Χαράλαμπος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κάτσης Μάριος
Κόκκαλης Βασίλειος
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Ιωάννης
Μωραϊτης Αθανάσιος (Θάνος)
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Ξενογιαννακοπούλου Μαρία-Ελίζα
Παπαηλιού Γεώργιος
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τόλκας Άγγελος
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νικόλαος
Χαρίτου Δημήτριος
Ψυχογιός Γεώργιος