Ψηφίζεται σήμερα στην Ολομέλεια η Ενσωμάτωση της Οδηγίας NIS για την ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο και στα συστήματα δικτύων.

Αθήνα, 21 Νοεμβρίου 2018

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ψηφίζεται σήμερα στην Ολομέλεια η Ενσωμάτωση της Οδηγίας NIS για την ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο και στα συστήματα δικτύων.

Ολοκληρώνεται σήμερα η διαδικασία της συζήτησης στη Βουλή για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2016/1148/ΕΕ, η οποία προβλέπει ένα κοινό πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των επιχειρησιακών αρχών, αρμόδιων για την Κυβερνοασφάλεια σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στην ομιλία της η κα. Γκαρά, εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ της επονομαζόμενης Οδηγίας NIS, υπογράμμισε πως  Κυβερνοασφάλεια αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής και πως η ασφάλεια και η ανάγκη προστασίας των χρηστών ψηφιακών υπηρεσιών βρίσκεται υψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων αυτής της Κυβέρνησης, στο σημερινό "ψηφιοποιημένο" περιβάλλον, στο οποίο δραστηριοποιούμαστε.

Έχοντας αναλύσει τις διατάξεις και τις παραμέτρους του νομοσχεδίου κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην επιτροπή, η Βουλευτής Έβρου, έκανε σήμερα μια εκτενέστερη αναφορά στη σημασία της Κυβερνοασφάλειας για την εύρυθμη λειτουργία των κρίσιμων υποδομών της χώρας μας (ενέργεια, μεταφορές, τράπεζες, χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, υγεία, πόσιμο νερό, ψηφιακές υποδομές) αλλά και των επιχειρήσεων παροχής ψηφιακών υπηρεσιών. 

Με τους κοινούς κανόνες που θεσπίζει η παρούσα Οδηγία, δίνεται η δυνατότητα να διαχειριζόμαστε πλέον απειλητικά συμβάντα (κυβερνοεπιθέσεις, διαρροή προσωπικών δεδομένων, υποκλοπή στοιχείων, παραβιάσεις λογαριασμών κλπ.), τα οποία επηρεάζουν μεγάλο αριθμό πολιτών, διαταράσσουν τις λειτουργίες μεγάλων υπηρεσιών και δομών, και μπορεί να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες του συνόλου της κοινωνίας.

Εκτός αυτού, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής στο χώρο της επιστήμης και της καινοτομία, η κα. Γκαρά στάθηκε ιδιαίτερα στο πρόγραμμα του Ψηφιακού  Μετασχηματισμού  του Γεωργικού Τομέα, το οποίο θα γίνει αφορά γύρω στους 450.000 αγρότες και θα αποσκοπεί στη μετάβαση της αγροτικής παραγωγής από την παραδοσιακή καλλιέργεια σε σύγχρονους μεθόδους, μέσω νέων τεχνολογιών. Με τις δράσεις της ευφυούς γεωργίας (ηλεκτρονική παρακολούθηση καλλιέργειας, συλλογή κλιματικών και περιβαλλοντικών δεδομένων, ενημερώσεις καιρικών φαινομένων, ενημέρωση παραγωγών μέσω μηνυμάτων για την προστασία της καλλιέργειας) προβλέπεται σημαντική μείωση του κόστους  για τους αγρότες αλά και διευκόλυνση τους σε πρακτικό επίπεδο.

Τέλος, κατά τη διάρκεια της συζήτησης, κατατέθηκε μια εξαιρετικά σημαντική τροπολογία από το Υπουργείο Οικονομικών, η οποία προβλέπει την κατάργηση της υποχρέωσης καταβολής τέλους επιτηδεύματος για μια σειρά από επαγγελματικές ομάδες και κυρίως τους αγρότες. 

Συγκεκριμένα, από το φορολογικό έτος 2018 και εφεξής, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής τέλους επιτηδεύματος  οι αγρότες που είναι μέλη αγροτικών συνεταιρισμών, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, οι σχολικοί συνεταιρισμοί, οι Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας με τη μορφή ΚΟΙΝΣΕΠ, καθώς και τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που βρίσκονται σε κατάσταση εκκαθάρισης, πτώχευσης ή σε αδράνεια.

Το Γραφείο Τύπου

* Επισυνάπτεται ολόκληρη η εισήγηση:

Εισήγηση Ολομέλεια- Οδηγία NIS

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Η Κυβερνοασφάλεια αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής, καθώς στο μεταβατικό στάδιο της ψηφιοποίησης στο οποίο ζούμε και δραστηριοποιούμαστε, η ασφάλεια και η ανάγκη προστασίας των χρηστών ψηφιακών υπηρεσιών βρίσκεται υψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων μας.

Σε αυτό το οικοσύστημα του "Κυβερνοχώρου" η ενσωμάτωση της παρούσας Οδηγίας έρχεται να δημιουργήσει ένα ασφαλές, έμπιστο και προστατευόμενο περιβάλλον για τη χώρα μας, αλλά και για την Ευρώπη, διασφαλίζοντας ένα υψηλό επίπεδο ασφαλείας συστημάτων και πληροφοριών.

Η Οδηγία αυτή δεν είναι ένα απλό νομοθέτημα,  είναι ένα πλήρες και επεξεργασμένο λειτουργικό σχέδιο σε υπηρεσιακό επίπεδο, το οποίο συντονίζει όλους τους αρμόδιους και εμπλεκόμενους φορείς.

Καθορίζει ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των επιχειρησιακών αρχών, αρμόδιες για την κυβερνοασφάλεια.

Ενώ εφαρμόζει ένα σχέδιο ενημέρωσης και αντιμετώπισης φαινομένων βάσει κινδύνου, όσον αφορά τις υπηρεσίες ζωτικής σημασίας, στους τομείς:

-της ενέργειας,

-των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών,

-των μεταφορών,

-της υγείας

-της ύδρευσης

-των ψηφιακών υπηρεσιών

-και των τραπεζών.

Στο σημείο αυτό, έχει αξία να κάνουμε μία εκτενέστερη αναφορά στη σημασία της Κυβερνοασφάλειας. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να κατανοήσουμε, πως με την εφαρμογή της συγκεκριμένης οδηγίας, ερχόμαστε να καλύψουμε το κενό που υπάρχει για την ασφάλεια και την προστασία των δεδομένων, που διαχειρίζονται οι κρίσιμες υποδομές της εκάστοτε χώρας, αλλά και οι επιχειρήσεις παροχής ψηφιακών υπηρεσιών.

Δεν πρόκειται, λοιπόν, για διατάξεις οι οποίες επιλύουν ένα πρόβλημα που μπορεί να έχει κάποιος προσωπικός υπολογιστής, ή κάποια κλοπή προσωπικών δεδομένων.

Πρόκειται για τη διαχείριση συμβάντων τα οποία επηρεάζουν μεγάλο αριθμό πολιτών, διαταράσσουν τις λειτουργίες μεγάλων υπηρεσιών και δομών, και μπορεί να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες του συνόλου της κοινωνίας.

 Στην ψηφιακή εποχή, με έντονο το φαινόμενο του Κυβερνοπόλεμου, υπάρχει μεγάλη ανάγκη επαρκούς καταγραφής και αξιολόγησης τέτοιων συμβάντων, καθώς έχει παρατηρηθεί πως οι Αρχές ενημερώνονται για πολύ λιγότερα κυβερνοεγκλήματα απ' όσα πραγματοποιούνται και το γεγονός αυτό αποτελεί τροχοπέδη, τόσο για την πρόληψη, όσο και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων.

Ακριβώς επειδή ασχολούμαστε με την ασφάλεια υψηλού επιπέδου, Η Διεύθυνση Κυβερνοάμυνας του Υπουργείου Άμυνας καθίσταται ως η κατάλληλη κι άμεση ομάδα απόκρισης για τα συμβάντα αυτά.  Η συγκεκριμένη Διεύθυνση είναι μια δομή, η οποία έχει ήδη αναπτύξει εργαλεία και δυνατότητες, ώστε να ανταποκρίνεται σε απειλές και κυβερνοεπιθέσεις τέτοιου τύπου.

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφέρω για ακόμη μια φορά, πως η πολιτική της Κυβέρνησής μας, οι στόχοι του υπουργείου, αλλά και της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής επικεντρώνονται στη θωράκιση των κρίσιμων υποδομών της χώρας από τις κυβερνοαπειλές, καθώς δουλεύουμε συστηματικά, ώστε η χώρα μας να γίνει κόμβος μεταφορών και τηλεπικοινωνιών, ένας κόμβος εμπορίου.

Για τον λόγο αυτό η διασφάλιση αξιόπιστων και σύγχρονων δικτύων αποτελεί για εμάς ζήτημα πρώτης προτεραιότητας. Ταυτόχρονα, δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στην καλλιέργεια κλίματος εμπιστοσύνης στους πολίτες, καθώς αυτοί είναι που θα κληθούν να προβούν σε ψηφιακές συναλλαγές, οι οποίες με τη σειρά τους αποτελούν προϋπόθεση για την ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας. 

Κυρίες και κύριοι,

Το παρόν νομοσχέδιο:

- Δημιουργεί ένα ενισχυμένο πλαίσιο ασφάλειας για συστήματα δικτύου και πληροφοριών σε εναρμόνιση με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ. 

- Ορίζει τρεις εθνικές αρχές και το πλαίσιο λειτουργίας τους, εκ των οποίων η Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας και το Εθνικό Ενιαίο Κέντρο Επαφής, Αρχές που ήδη έχουν συσταθεί στο Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, ενώ η τρίτη, η Διεύθυνση Κυβερνοάμυνας, στην οποία έχουμε αναφερθεί, και ορίζεται ως αρμόδια Αρχή για την άμεση ανταπόκριση σε περιστατικά Ασφάλειας.

- Επίσης, το παρόν σχέδιο Νόμου αφορά σε κρίσιμους τομείς της κοινωνικοοικονομικής ζωής: ενέργεια, μεταφορές, τράπεζες, χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, υγεία, πόσιμο νερό, ψηφιακές υποδομές.

- Καθορίζει τους εμπλεκόμενους ιδιωτικούς και δημόσιους Φορείς Εκμετάλλευσης Βασικών Υπηρεσιών (ΦΕΒΥ), καθώς επίσης και τα κριτήρια που ορίζουν τα σοβαρά περιστατικά ασφάλειας.

Η σοβαρότητα των συμβάντων, για τα οποία απαιτείται γνωστοποίηση, κρίνεται από τον αριθμό των χρηστών που επηρεάζονται από τη διατάραξη, από τη διάρκεια των συμβάντων και από το γεωγραφικό εύρος της περιοχής που επηρεάζεται.

- Τέλος, προβλέπει υποχρεώσεις κοινοποίησης συμβάντων για τους ΦΕΒΥ και τους Παρόχους ψηφιακών υπηρεσιών προς το κράτος, αλλά και λήψης μέτρων προστασίας. Σε περίπτωση ΜΗ συμμόρφωσης, ορίζει χρηματικά πρόστιμα που φτάνουν έως και τα 200.000 ευρώ εάν υπάρχει υποτροπή.

Συγκεκριμένα:
                Στο πρώτο κεφάλαιο περιγράφεται το πεδίο εφαρμογής του σχετικού νόμου. Στο δεύτερο άρθρο αναλύονται οι ειδικοί περιορισμοί για την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων και στο τρίτο άρθρο, παρατίθενται οι απαραίτητοι ορισμοί. Με το τέταρτο άρθρο εισάγεται η έννοια των βασικών κρίσιμων υποδομών και ο τρόπος χαρακτηρισμού τους. Σε συνδυασμό με αυτό, στο πέμπτο άρθρο περιγράφονται αναλυτικά οι παράμετροι που κατ’ ελάχιστο λαμβάνονται υπόψη για τον ορισμό σοβαρών συμβάντων.

Ακολούθως, στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφονται οι τρεις αρμόδιες Αρχές που αναφέραμε πιο πάνω. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως δεν συστήνονται νέες υπηρεσίες και υποδομές, με αποτέλεσμα να μην επιβαρύνεται το δημοσιονομικό κόστος.

Στο τρίτο και τέταρτο κεφάλαιο, περιγράφονται οι υποχρεώσεις των ΦΕΒΥ και των Παρόχων Ψηφιακών Υπηρεσιών ως προς την τήρηση απαιτήσεων ασφάλειας και ως προς την κοινοποίηση των συμβάντων ασφαλείας, καθώς και ο έλεγχος αυτών, ενώ στο άρθρο 13 ρυθμίζονται θέματα διασυνοριακής παροχής υπηρεσιών.

Συνοψίζοντας, θα ήθελα να επισημάνω πως η Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική,  βασίζεται σε 2 βασικούς πυλώνες:

- στην Κυβερνοασφάλεια, η οποία εξασφαλίζεται με την παρούσα οδηγία, καθώς συνιστά πυλώνα εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κυβερνοασφάλειας. Στο πλαίσιο αυτό σημειώνεται ότι έχει ήδη εγκριθεί η Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας, με αρμόδιο φορέα την Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας. Η Αρχή αυτή, ως φορέας υψηλού πολιτικού-κυβερνητικού επιπέδου με εξειδικευμένα στελέχη, παρακολουθεί και υλοποιεί τις δράσεις της Εθνικής Στρατηγικής Κυβερνοασφάλειας και είναι αρμόδια για τον συντονισμό μεταξύ των φορέων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.

- Δεύτερος πυλώνας στον οποίο βασίζεται η Στρατηγική είναι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών, γνωστός ως (ENISA). Ο εν λόγω οργανισμός αναβαθμίστηκε ως προς τον ρόλο του και την εντολή που έχει από την Ε.Ε. για τον χαρακτήρα του και τις αυξημένες του ευθύνες. Είναι, βέβαια, ιδιαίτερα θετικό το γεγονός πως, όχι μόνο  βρίσκεται στην Ελλάδα, αλλά καταφέραμε η χώρα μας να μετατραπεί σε μόνιμη έδρα του Οργανισμού. 

Πρόκειται για μία ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη, καθώς ο ENISA θα προσελκύσει υψηλών προσόντων ανθρώπινο δυναμικό από όλη την Ευρώπη, και θα παίξει κομβικό ρόλο στην πρόληψη και αντιμετώπιση των κυβερνοεπιθέσεων, την τυποποίηση και τη διαχείριση των κινδύνων ασφάλειας, ενώ ορίζεται ως Ευρωπαϊκή Αρχή κυβερνοασφάλειας.

Είναι λογικό να εγείρονται ερωτήματα όσον αφορά τον  προϋπολογισμό, καθώς ανατίθενται στα Υπουργεία κρίσιμες δράσεις, αλλά όπως μας ενημέρωσε και ο Υπουργός, κ. Παπάς στην Επιτροπή, έχει ήδη ξεκινήσει η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων από το ΟΡΙΖΩΝ 2020.

Υπάρχουν, επίσης, τρία προγράμματα που αξιοποιεί το ΓΕΕΘΑ και ένα πρόγραμμα που αξιοποιεί το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, τα οποία έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται και ήδη εκταμιεύουν ανάλογα ποσά.

Όπως αναφέρεται και στην έκθεση του ΓΛΚ, η ενδεχόμενη δαπάνη για τις αυξημένες αρμοδιότητες δύναται να καλυφθεί από ευρωπαϊκά προγράμματα.

               

Κλείνοντας αυτή την εισήγηση, θα ήθελα να αναφέρω ότι τα τελευταία χρόνια, με την πολιτική που ακολουθείται από το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, η χώρα μας χαράσσει διαφορετική πορεία σε ότι αφορά τον χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών.

Έχουν αναληφθεί σημαντικές πρωτοβουλίες, όχι μόνο στον χώρο του Διαστήματος και της Κυβερνοασφάλειας, αλλά υλοποιούνται και δράσεις στον χώρο της επιστήμης, της καινοτοτομίας, αλλά και της καθημερινότητας των πολιτών.

Χαρακτηριστικά, και με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία, είναι η ψηφιοποίηση του Δημόσιου Τομέα, το Κεντρικό Σύστημα Διακίνησης εγγράφων με απομακρυσμένες ψηφιακές υπογραφές, αλλά και  ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα.

Στο τελευταίο θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα, καθώς η κυβέρνησή μας έχει θέσει ως κύριο στόχο τη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας, και της αγροτικής παραγωγής από την παραδοσιακή καλλιέργεια σε σύγχρονες μεθόδους, μέσω των νέων τεχνολογιών. Ήδη έχει προκηρυχθεί το έργο και σύντομα το πρόγραμμα θα γίνει κτήμα 450.000 αγροτών.

                Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, 6.500 επίγειοι σταθμοί θα "παρακολουθούν" καλλιέργειες σε 15 εκατ. στρέμματα, θα συλλέγουν δεδομένα για το έδαφος, τον αέρα και το νερό, τα οποία στη συνέχεια θα αξιοποιούνται, ώστε να δίνονται εξειδικευμένες συμβουλές για κάθε χωράφι.  

Ο αγρότης, πλέον, θα μπορεί να λαμβάνει με ένα απλό μήνυμα στο κινητό του ενημερώσεις για ακραία καιρικά φαινόμενα και συμβουλές άρδευσης, καθώς και προστασίας της παραγωγής του. Επίσης, τα δεδομένα θα είναι ανοιχτά για ακαδημαϊκούς σκοπούς, αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα. Η δράση της ευφυούς γεωργίας, όπου έχει εφαρμοστεί πιλοτικά, έχει αποφέρει μείωση κόστους για τους αγρότες ως 45%.

   

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και ο εκσυγχρονισμός του αγροτικού τομέα αποτελεί μονόδρομο, γι’ αυτό και πρέπει να αξιοποιούνται όλα τα δημόσια εργαλεία προς αυτή την κατεύθυνση.

Σε αυτό το πλαίσιο, και έξω από τη μέγγενη των Μνημονίων, έρχεται να προστεθεί και η τροπολογία που αναμένεται να κατατέθηκε σήμερα και αφορά στην κατάργηση της υποχρέωσης καταβολής τέλους επιτηδεύματος για μια σειρά από επαγγελματικές ομάδες και κυρίως τους αγρότες.

Εξαιρούνται, λοιπόν, όπως έχει ανακοινώσει και ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, από την υποχρέωση καταβολής τέλους επιτηδεύματος από το φορολογικό έτος 2018 και εφεξής,  οι αγρότες που είναι μέλη αγροτικών συνεταιρισμών, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, οι σχολικοί συνεταιρισμοί, οι Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας με τη μορφή ΚΟΙΝΣΕΠ, καθώς και τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που βρίσκονται σε κατάσταση εκκαθάρισης, πτώχευσης ή σε αδράνεια.

Είναι ένα από τα πολλά θετικά μέτρα, τα οποία ανακοίνωσε και ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, που αποκαθιστά αδικίες και ελαφρύνει οικονομικά ένα μεγάλο μέρος επαγγελματιών και αγροτών, συνυπολογίζοντας και τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.

Η έξοδος, λοιπόν, της χώρας από το καθεστώς Μνημονίων, δεν είναι ένα πουκάμισο αδειανό, όπως υποστηρίζει η αντιπολίτευση. Η έξοδος από τα Μνημόνια, δίνει τη δυνατότητα πολιτικών που στηρίζουν την ελληνική κοινωνία και παραγωγή, ανοίγοντας νέες προοπτικές για τους συμπολίτες μας.

Το «τέταρτο Μνημόνιο», σε εισαγωγικά, ένα ισχυρό συμβόλαιο με την κοινωνία για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής και την αλλαγή πορείας της χώρας, είναι γεγονός, και σας καλούμε να το υπερψηφίσετε.