Φύλαξη εστιών και σίτιση φοιτητών με οσμή σκανδάλων από το ΙΝΕΔΙΒΙΜ. Απευθείας αναθέσεις και διαδικασίες που προκαλούν και δεν εγγυώνται τη διαφάνεια και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος

Για μη σύννομες ενέργειες του Ιδρύματος Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης σχετικά με τη σίτιση των φοιτητών και τη φύλαξη των εστιών κάνουν λόγο 46 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, με ερώτησή τους προς την Υπουργό Παιδείας, που κατατέθηκε με πρωτοβουλία του Τομεάρχη Παιδείας της Κ.Ο, Νίκου Φίλη και συνυπογράφουν η Αναπλ. Τομεάρχης Παιδείας, Μερόπη Τζούφη και ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος, Πάνος Σκουρλέτης.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν, η διοίκηση του ΙΝΕΔΙΒΙΜ από το Σεπτέμβριο του 2019 μέχρι και σήμερα, ήτοι 2 και πλέον έτη (!), φέρεται να αναθέτει συστηματικά, είτε με απευθείας αναθέσεις, είτε με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, το έργο της σίτισης των φοιτητών για ορισμένες εστίες ευθύνης του ΙΝΕΔΙΒΙΜ (ενδεικτικά ΦΕ Πάτρας, ΑΣΠΑΙΤΕ, ΦΕΠΑ) σε τρεις συγκεκριμένες εταιρείες.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στις διαδικασίες διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση που υλοποιεί, καλεί αποκλειστικά και μόνο τις συγκεκριμένες εταιρείες, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις κατατίθεται προσφορά μόνο από μια εξ αυτών, οδηγώντας εμμέσως με τον τρόπο αυτό στην απευθείας ανάθεση του έργου της σίτισης των φοιτητών στους συγκεκριμένους εργολάβους.

Η περίοδος της πανδημίας με την εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης και στα πανεπιστήμια, όπως σημειώνουν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προσφερόταν για την οργάνωση διαδικασιών που εγγυώνται τη διαφάνεια και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, συμπεριλαμβανομένης και της διαφύλαξης του δημοσίου χρήματος.

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ καλούν την υπουργό να απαντήσει, μεταξύ άλλων, γιατί επιλέγεται να γίνονται συνεχείς απευθείας αναθέσεις υπηρεσιών σίτισης των φοιτητών και φύλαξης των φοιτητικών εστιών σε συγκεκριμένες εταιρείες κατά τα δύο και πλέον τελευταία έτη χωρίς να έχει βρεθεί ο χρόνος να εφαρμοστεί μια ανοικτή διαγωνιστική διαδικασία, με ποια κριτήρια επιλέγονται οι συγκεκριμένες εταιρείες για τη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, καθώς και αν υπάρχουν εταιρείες που επιλέχθηκαν για υλοποίηση ενός τόσου ευαίσθητου φυσικού αντικειμένου, οι οποίες είχαν μόλις συσταθεί.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ 

Προς την υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων

Θέμα: «Φύλαξη εστιών και σίτιση φοιτητών με οσμή σκανδάλων από το ΙΝΕΔΙΒΙΜ. Απευθείας αναθέσεις και διαδικασίες που προκαλούν και δεν εγγυώνται τη διαφάνεια και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος» 

Το ΙΝΕΔΙΒΙΜ είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου του δημόσιου τομέα, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, λειτουργεί προς όφελος δημοσίου συμφέροντος, εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας και έχει ως σκοπό, μεταξύ άλλων, να μεριμνά για τη συντήρηση και λειτουργία Μαθητικών και Φοιτητικών Εστιών. Ακολούθως φέρει την ευθύνη για την σίτιση των φοιτητών, την φύλαξη των εστιών, καθώς και τον καθαρισμό αυτών για όλες τις εστίες στην ελληνική επικράτεια.

Δεδομένου ότι το Ίδρυμα έχει αποτελέσει κατά καιρούς ένα πεδίο ανάδειξης σκανδάλων που κορυφώθηκαν την περίοδο 2011 έως 2015, η ανάγκη τήρησης διαδικασιών που εγγυώνται τη διαφάνεια και τη διαφύλαξη του δημοσίου συμφέροντος είναι αδήριτη. Δυστυχώς το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν υπάρξει διαμαρτυρίες για μη σύννομες ενέργειες του Ιδρύματος σχετικά με τη σίτιση των φοιτητών και τη φύλαξη των εστιών, μολονότι η περίοδος της πανδημίας με την εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης και στα πανεπιστήμια προσφερόταν για την οργάνωση διαδικασιών που εγγυώνται τη διαφάνεια και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος συμπεριλαμβανομένης και της διαφύλαξης του δημοσίου χρήματος.

Συγκεκριμένα, η διοίκηση του ΙΝΕΔΙΒΙΜ από το Σεπτέμβριο του 2019 μέχρι και σήμερα, ήτοι 2 και πλέον έτη (!), φέρεται να αναθέτει συστηματικά, είτε με απευθείας αναθέσεις, είτε με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, το έργο της σίτισης των φοιτητών για ορισμένες εστίες ευθύνης του ΙΝΕΔΙΒΙΜ (ενδεικτικά ΦΕ Πάτρας, ΑΣΠΑΙΤΕ, ΦΕΠΑ) σε τρεις συγκεκριμένες εταιρείες. Είναι δε αξιοσημείωτο το γεγονός ότι στις διαδικασίες διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση που υλοποιεί καλεί αποκλειστικά και μόνο τις συγκεκριμένες εταιρείες, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις κατατίθεται προσφορά μόνο από μια εξ αυτών, οδηγώντας εμμέσως με τον τρόπο αυτό στην απευθείας ανάθεση του έργου της σίτισης των φοιτητών στους συγκεκριμένους εργολάβους.

Ενδεικτικά, πλήθος απευθείας αναθέσεων έχει λάβει χώρα για υπηρεσίες σίτισης των φοιτητών των εστιών στην ΦΕ Πάτρας με κατάτμηση του αντικειμένου, όπου, για παράδειγμα, το μήνα Δεκέμβριο του 2020 η αθροιστική εκτίμηση του κόστους για την ίδια πάντα εταιρεία να ξεπερνάει τα 150.000,00 ευρώ. Είναι δε αξιοσημείωτο το γεγονός ότι οι συγκεκριμένες απευθείας αναθέσεις γινόντουσαν κάθε 2 ημέρες! Η συγκεκριμένη κατάτμηση του αντικειμένου με απευθείας αναθέσεις κάθε 2 ημέρες (στην ίδια πάντα εταιρεία) έλαβε χώρα συστηματικά το 2020 μέχρι και τις αρχές του 2021, ενώ από τον Φεβρουάριο του 2021 μέχρι και σήμερα παρατηρείται η αλλαγή του «συστήματος» στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση. Ακόμα όμως και με τον τρόπο αυτό, η διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση γίνεται με την ίδια πάντα εταιρεία οδηγώντας πρακτικώς εμμέσως στην απευθείας ανάθεση του έργου σε αυτήν, έργο το οποίο είναι της τάξης των 200.000,00 ευρώ μηνιαίως!

Ανάλογη εικόνα εμφανίζεται τα τελευταία έτη και στη σίτιση των φοιτητών της ΑΣΠΑΙΤΕ, καθώς και άλλων εστιών ευθύνης του ΙΝΕΔΙΒΙΜ. Ενδεικτικά παραδείγματα είναι η απευθείας ανάθεση για υπηρεσίες σίτισης δικαιούχων φοιτητών της ΣΕ ΑΣΠΑΙΤΕ από 1.9.2021 έως 23.12.2021 με κόστος 205.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), καθώς και της ΦΕΠΑ από 29.9.2021 έως 23.12.2021 με κόστος 151.704,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ).

Η δικαιολογία δε ότι εκκρεμούν διαγωνιστικές διαδικασίες (ορισμένες από το 2019!) δεν αιτιολογεί σε καμία περίπτωση τόσο την υπερβολική κατάτμηση του αντικειμένου όσο και το γεγονός ότι στις διαδικασίες διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση καλούνται αποκλειστικά και μόνο οι συγκεκριμένες εταιρείες. Επιπλέον δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα για το γεγονός ότι υπάρχουν διαγωνιστικές διαδικασίες που εκκρεμούν από το 2019!

Πέραν των ανωτέρω, οφείλουμε επίσης να παρατηρήσουμε τα κάτωθι. Μια εκ των εταιρειών που έχει αναλάβει, συστηματικά μέσω απευθείας αναθέσεων, τα 2 και πλέον τελευταία έτη τη σίτιση των φοιτητών σε τρεις εστίες της επικράτειας συστάθηκε την 30η.10.2018, δηλαδή η συγκεκριμένη εταιρεία ανέλαβε το έργο της σίτισης των φοιτητών χωρίς προηγούμενη εμπειρία και χωρίς να διαθέτει κάποιο κριτήριο ποιότητας. Άλλες δε δύο εταιρείες, αν και όχι νεοσύστατες, φαίνεται να ανέλαβαν αντίστοιχα έργα χωρίς να είχαν προηγουμένως καμία απολύτως ανάλογη εμπειρία. Το πλέον αξιοσημείωτο δε παρατηρείται τον Μάιο του 2020 όπου πραγματοποιήθηκαν από τις 22/05/2020 έως τις 22/06/2020 δεκατέσσερις (14) απευθείας αναθέσεις για τη σίτιση των φοιτητών της ΦΕ Πάτρας (συνολικής αξίας της 198.000,00€ χωρίς ΦΠΑ) σε εταιρεία η οποία συστάθηκε την 18/05/2020, δηλαδή συστάθηκε μόλις τέσσερις (4) ημέρες πριν την ανάληψη του έργου!!

Ανάλογη εικόνα με τη σίτιση παρατηρείται και με τη φύλαξη των εστιών, με τα εξής παραδείγματα: (α) τη φύλαξη των Νέων Εστιών του ΕΜΠ όπου το συνολικό ποσό των συνεχών απευθείας αναθέσεων από 2.10.2019 έως 31.3.2020 για την ίδια εταιρεία να ανέρχεται σε 221.300,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), καθώς και (β) τη φύλαξη των Φοιτητικών Εστιών Θεσσαλονίκης όπου το ποσό των απευθείας αναθέσεων από 1.10.2019 έως 31.3.2020 ανέρχεται σε 207.364,00 ευρώ. Η τακτική των απευθείας αναθέσεων για φύλαξη υιοθετείται και το 2021. Ενδεικτικό παράδειγμα οι απευθείας αναθέσεις στην ίδια εταιρεία από 16.5.2021 έως 15.9.2021 για την φύλαξη της ΦΕ Καλαμάτας και της ΦΕ Ξάνθης, και από 16.9.2021 έως 31.12.2021 για τη φύλαξη της ΦΕ Καλαμάτας, της ΦΕ Καλαμαριάς, της ΦΕ Ξάνθης.

Επειδή το ΙΝΕΔΙΒΙΜ προσφεύγει συνεχώς στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση και φέρεται να καλεί συγκεκριμένες εταιρείες. Η διαδικασία όμως αυτή, στο μέτρο που συνιστά παρέκκλιση από τον κανόνα της διεξαγωγής διαδικασίας ανάθεσης, πρέπει να λαμβάνει χώρα µόνο στις περιοριστικά στο άρθρο αυτό απαριθμούμενες περιπτώσεις, συσταλτικά ερμηνευομένων.
Επειδή δεν προκύπτουν τα κριτήρια με τα οποία επέλεξε τις εταιρείες τις οποίες προσκάλεσε να δώσουν προσφορά.
Επειδή, κατά τη σύναψη των δημοσίων συμβάσεων, οι αναθέτουσες αρχές οφείλουν να αντιμετωπίζουν τους οικονομικούς φορείς ισότιμα και χωρίς διακρίσεις, ενεργώντας µε διαφάνεια και αναλογικό τρόπο και υποχρεούνται να τηρούν τις αρχές της αμοιβαίας αναγνώρισης, της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος, της προστασίας των δικαιωμάτων των ιδιωτών, της ελευθερίας του ανταγωνισμού και της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης.
Επειδή υποχρέωση της πολιτείας είναι να προστατεύσει το θεσμό της δωρεάν σίτισης των φοιτητών και κατά συνέπεια οι διαδικασίες που υιοθετούνται για το σκοπό αυτό πρέπει να είναι διαφανείς.

Ερωτάται η αρμόδια υπουργός:

1. Γιατί επιλέγεται να γίνονται συνεχείς απευθείας αναθέσεις υπηρεσιών σίτισης των φοιτητών και φύλαξης των φοιτητικών εστιών σε συγκεκριμένες εταιρείες κατά τα δύο και πλέον τελευταία έτη χωρίς να έχει βρεθεί ο χρόνος να εφαρμοστεί μια ανοικτή διαγωνιστική διαδικασία;

2. Με ποια κριτήρια επιλέγονται οι συγκεκριμένες εταιρείες για τη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση;

3. Υπάρχουν καταγγελίες και διαμαρτυρίες εταιρειών για τη μη συμμετοχή τους στην ως άνω διαδικασία;

4. Πως διασφαλίζεται η διαφάνεια, η ισότιμη αντιμετώπιση των οικονομικών φορέων και προστατεύεται το δημόσιο συμφέρον κατά τη διαδικασία συνεχών απευθείας αναθέσεων σε συγκεκριμένες εταιρείες με κατάτμηση του αντικειμένου της σύμβασης όταν μάλιστα υπήρχε όλος ο χρόνος και λόγω των μέτρων της πανδημίας για να ακολουθηθεί η βέλτιστη σε επίπεδο διαφάνειας διαδικασία;

5. Υπάρχουν εταιρείες που επιλέχθηκαν για υλοποίηση ενός τόσου ευαίσθητου φυσικού αντικειμένου οι οποίες είχαν μόλις συσταθεί;

Οι ερωτώντες Βουλευτές
Φίλης Νίκος
Σκουρλέτης Πάνος
Τζούφη Μερόπη
Αβραμάκης Λευτέρης
Αγαθοπούλου Ειρήνη
Αθανασίου Νάσος
Αναγνωστοπούλου Σία
Αυγέρη Δώρα
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γιώργος
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Νατάσα
Γκιόλας Γιάννης
Δρίτσας Θοδωρής
Ζαχαριάδης Κώστας
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ζουράρις Κώστας
Ηγουμενίδης Νίκος
Θραψανιώτης Μανόλης
Κασιμάτη Νίνα
Κάτσης Μάριος
Κουρουμπλής Παναγιώτης
Λάππας Σπύρος
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χάρης
Μάρκου Κώστας
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κώστας
Μπουρνούς Γιάννης
Μωραΐτης Θάνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαδόπουλος Σάκης
Πέρκα Θεοπίστη
Πούλου Γιώτα
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Γιάννης
Σκουρολιάκος Πάνος
Συρμαλένιος Νίκος
Τόλκας Άγγελος
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Χαρίτου Δημήτρης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γιώργος