Αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα

Και ο ενεργειακός σχεδιασμός αλλά και η κλιματική στρατηγική θύματα της κυβέρνησης Μητσοτάκη

Ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και την προσχηματική και ελλιπή παρουσίασή του, χωρίς να δημοσιοποιηθεί έστω η σχετική μελέτη και χωρίς να έχει προηγηθεί καμία δημόσια συζήτηση, κατέθεσαν σαράντα (40) βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με πρωτοβουλία του τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτη Φάμελλου.

Στην ερώτησή τους οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επισημαίνουν ότι οι επίσημες ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την αναθεώρηση του ΕΣΕΚ, που είναι κρίσιμη για την οικονομία και την κοινωνική λειτουργία της χώρας μας, περιορίστηκαν σε μια συνέντευξη Τύπου ένα μήνα πριν. Έκτοτε, δεν έχει δημοσιοποιηθεί επίσημο κείμενο και δεν έχει υπάρξει καμία προσπάθεια για συντεταγμένη διαβούλευση/συζήτηση με την κοινωνία και τους παραγωγικούς φορείς ή για συζήτηση στη Βουλή, ενώ η κυβέρνηση δηλώνει ότι φιλοδοξεί να στείλει την πρότασή της προς την Ευρ. Επιτροπή εντός του Απριλίου.

Οι βουλευτές επισημαίνουν και «ανοικτά ερωτήματα» που παραμένουν από την υποτυπώδη παρουσίαση του νέου ΕΣΕΚ, όπως η μη επίτευξη του στόχου κλιματικής ουδετερότητας για το 2050, η αύξηση ισχύος των μονάδων φυσικού αερίου, η δέσμευση σε ορυκτά καύσιμα και μετά το 2050, οι συντηρητικοί στόχοι για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, και η απουσία στόχων για τις ενεργειακές κοινότητες, την αυτοπαραγωγή/αυτοκατανάλωση και τις μικρές επενδύσεις σε ΑΠΕ.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Θέμα: «Και η αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα θύμα της επικοινωνιακής πολιτικής της ΝΔ που αποβαίνει σε βάρος της εθνικής οικονομίας και της ελληνικής κοινωνίας;»

Στις 18.01.2023, με μία ακόμη πομπώδη συνέντευξη τύπου, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας προέβη σε παρουσίαση κάποιων μεγεθών της προτεινόμενης αναθεώρησης του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), δηλώνοντας μάλιστα και τη φιλοδοξία (!) της κυβέρνησης Μητσοτάκη η Ελλάδα να είναι από τις πρώτες χώρες που θα καταθέσει αναθεωρημένο Σχέδιο πανευρωπαϊκά.
Έως σήμερα ωστόσο, ένα μήνα μετά, η πρόταση της κυβέρνησης για την αναθεώρηση του ΕΣΕΚ παραμένει άφαντη, και η όποια πληροφόρηση περιορίζεται στην παρουσίαση που μοιράστηκε στους δημοσιογράφους κατά τη Συνέντευξη Τύπου και στα αποσπασματικά στοιχεία που επιλέγουν να συμπεριλάβουν σε δημόσιες τοποθετήσεις τους τα κυβερνητικά στελέχη. Δεν υπάρχει πουθενά δημοσιοποιημένο κείμενο και δημοσιοποιημένη μελέτη του Εθνικού Σχεδίου καθώς και καμία προσπάθεια για συντεταγμένη διαβούλευση σε επίπεδο κοινωνικών και παραγωγικών φορέων ούτε προγραμματισμός για την οργάνωση δημόσιας συζήτησης για το μείζον θέμα του ενεργειακού σχεδιασμού της χώρας.
Είναι προφανές ότι για την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και για την κυβέρνηση Μητσοτάκη τα θέματα του ενεργειακού σχεδιασμού και της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας αποτελούν ακόμη ένα πεδίο για «επικοινωνιακές ασκήσεις επί χάρτου». Δεν περιμένουμε φυσικά τίποτε διαφορετικό από μία κυβέρνηση η οποία με την εξαγγελία της απολιγνιτοποίησης χωρίς κανένα σχέδιο το Σεπτέμβριο του 2019 ενίσχυσε τις ιδιωτικές επενδύσεις φυσικού αερίου, βάζοντας σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, που μοιράζει τον ηλεκτρικό χώρο με ρουσφέτια, που «διακρίνεται» για τα καθυστερημένα και απλήρωτα προγράμματα «Εξοικονομώ» και που έχει μετατρέψει τις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης σε «πεδίο δόξης λαμπρό» για ιδιωτικές εταιρείες συμβούλων και τακτοποίηση συμφερόντων ημετέρων.
Η απροθυμία της κυβέρνησης Μητσοτάκη να προβεί στην πλήρη δημοσιοποίηση της πρότασής της για την αναθεώρηση του ΕΣΕΚ φαίνεται όμως να μην είναι μόνο αποτέλεσμα επιτελικής ανικανότητας, καθώς τα σενάρια που παρουσιάστηκαν από το ΥΠΕΝ περιλαμβάνουν διάφορες ασάφειες και ελλείμματα.
Συγκεκριμένα:
• Σε κανένα από τα σενάρια που παρουσιάστηκαν δεν επιτυγχάνεται ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας το 2050, ενώ απουσιάζει οποιαδήποτε ποσοτικοποίηση στόχων για τον τομέα LULUCF (εκπομπές και απορροφήσεις από τις χρήσεις γης, τις αλλαγές χρήσεων γης και τη δασοπονία).
• Παρά τις μεγάλες επενδύσεις σε ΑΠΕ και αποθήκευση σε σχέση με το προηγούμενο ΕΣΕΚ, το φυσικό αέριο παραμένει στο ενεργειακό μίγμα της χώρας έως το 2050! και μάλιστα, η ισχύς των μονάδων φυσικού αερίου κατά 2GW αυξάνεται έως το 2030. Χαρακτηριστικό είναι ότι η ισχύς των μονάδων αερίου το 2050 είναι μεγαλύτερη και από αυτή του 2022 (5,1 έναντι 4.9 GW).
• Οι στόχοι και οι επενδύσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, τομέα με ιδιαίτερα σημαντική προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία κάνουν «χαμηλή πτήση», πράγμα αναμενόμενο καθώς η κυβέρνηση έχει αποτύχει πλήρως να ολοκληρώσει ακόμα και το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» του 2020, ενώ τα έργα του Εξοικονομώ 2021 (που ξεκίνησε το 2022) στην πλειοψηφία τους δεν έχουν ξεκινήσει και τα έργα ενεργειακής αναβάθμισης στο Δημόσιο (πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ) αλλά και στις επιχειρήσεις πάγωσαν τα 3,5 χρόνια της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
• Η ενεργειακή δημοκρατία παραμένει στα «αζήτητα» χωρίς να παρουσιάζονται στόχοι για την παραγωγή ενέργειας από ενεργειακές κοινότητες ή μικρότερα έργα ΑΠΕ/αποθήκευσης.
• Δεν δίνονται απαντήσεις σε κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τον ενεργειακό σχεδιασμό, όπως η πλήρης απεξάρτηση της χώρας από το φυσικό αέριο, η ολοκλήρωση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, το τελικό κόστος ενέργειας για τον καταναλωτή και η αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας.
Με βάση τα παραπάνω
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Πότε σκοπεύει να καταθέσει η κυβέρνηση το νέο ΕΣΕΚ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
2. Σκοπεύει η κυβέρνηση να εκκινήσει δημόσια διαβούλευση για το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, με πλήρη ενημέρωση των πολιτών και της Βουλής ή σκοπεύει να καταθέσει το νέο ΕΣΕΚ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή χωρίς καμία δημοκρατική διαδικασία;
3. Παραμένει η Ελλάδα δεσμευμένη στο στόχο της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 ή και νωρίτερα;
4. Υπάρχει σχεδιασμός για την απεξάρτηση της χώρας από το φυσικό αέριο;
5. Σκοπεύει η κυβέρνηση να αναθεωρήσει τους στόχους ενεργειακής αναβάθμισης και να προχωρήσει σε ουσιαστικά έργα ενεργειακής εξοικονόμησης για όλους χωρίς αποκλεισμούς;
6. Τίθενται στο κέντρο της ενεργειακής στρατηγικής της χώρας η ενεργειακή δημοκρατία και ο πλουραλισμός στην αγορά ενέργειας με ενίσχυση της αυτοπαραγωγής, αυτοκατανάλωσης των ενεργειακών κοινοτήτων και της αποθήκευσης, καθώς και η αντιμετώπιση και πρόληψη της ενεργειακής φτώχειας;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Φάμελλος Σωκράτης

Αβραμάκης Ελευθέριος

Αλεξιάδης Τρύφωνας

Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)

Αραχωβίτης Σταύρος

Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)

Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος

Βαρδάκης Σωκράτης

Βαρεμένος Γιώργος

Βέττα Καλλιόπη

Γκαρά Αναστασία (Νατάσα)

Δραγασάκης Γιάννης

Δρίτσας Θεόδωρος

Ζουράρις Κωνσταντίνος

Ηγουμενίδης Νίκος

Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος

Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)

Κόκκαλης Βασίλειος

Λάππας Σπυρίδων

Μάλαμα Κυριακή

Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)

Μάρκου Κωνσταντίνος

Μπακαδήμα Φωτεινή

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Μπουρνούς Γιάννης

Νοτοπούλου Κατερίνα

Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα

Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)

Παπαηλιού Γιώργος

Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)

Πούλου Παναγιού (Γιώτα)

Σαρακιώτης Γιάννης

Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)

Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)

Τζούφη Μερόπη

Τόλκας Άγγελος

Φίλης Νίκος

Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης

Χρηστίδου Ραλλία

Ψυχογιός Γεώργιος