Ν. Γκαρά: «Ελλιπέστατα τα έργα συντήρησης στην Εγνατία Οδό – Πολλά τα ερωτήματα για τις καθυστερήσεις της κυβέρνησης

  

 - Παρέμβαση της Βουλευτή Έβρου για την ανάγκη αναβάθμισης των τελωνειακών σταθμών και τα νέα διόδια στην Εγνατία επί ΝΔ

Σκληρή κριτική για τις τεράστιες καθυστερήσεις στα έργα συντήρησης και λειτουργίας της Εγνατίας Οδού και των Κάθετων Αξόνων άσκησε, ως εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, η Βουλευτής Έβρου και Αν. Τομεάρχης Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Ενημέρωσης & Επικοινωνίας, Νατάσα Γκαρά, κατά την ενημέρωση από τον Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών, στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής.

Η κα Γκαρά αφού σημείωσε πως η Εγνατία Οδός σηκώνει ένα σημαντικό βάρος σε ότι αφορά τις μετακινήσεις, τον τουρισμό και το εμπόριο, ειδικά για τη Βόρεια Ελλάδα, διερωτήθηκε πού οφείλεται η μεγάλη καθυστέρηση υλοποίησης των αναγκαίων έργων συντήρησης στο οδικό δίκτυο.

Μάλιστα, η βουλευτής Έβρου αναρωτήθηκε για τη σπουδή της κυβέρνησης να προχωρήσουν άμεσα, αυτή τη στιγμή οι νέες διετείς δημόσιες συμβάσεις συντήρησης, αξίας δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, ενώ εξελίσσεται ταυτόχρονα και ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού. Η κα Γκαρά ζήτησε συγκεκριμένες διευκρινίσεις πάνω σε αυτά τα ζητήματα, καθώς επικρατεί σύγχυση τόσο με τα χρονοδιαγράμματα, αλλά και με τις ρητές δεσμεύσεις που θα αναλάβει ο παραχωρησιούχος.

Η κα Γκαρά υπενθύμισε στην τοποθέτησή της πως χρειάστηκε να έρθει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, για να ολοκληρωθούν και να παραδοθούν έργα στην Εγνατία Οδό που «λίμναζαν» για 20 και πλέον χρόνια, όπως ο κάθετος άξονας στον Έβρο (τμήμα Μάνδρα – Ψαθάδες), ενώ σημείωσε πως και οι κάθετοι άξονες Α25 και Α29, που είχαν ξεκινήσει το 2001 και το 1996 αντίστοιχα, ολοκληρώθηκαν μόλις το 2017, με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Παράλληλα, έθεσε και το θέμα με το κόστος μετακίνησης, τονίζοντας πως επί κυβέρνησης ΝΔ οι νέοι σταθμοί διοδίων στην Εγνατία φυτρώνουν «σαν τα μανιτάρια», υπενθυμίζοντας πως η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε απαλλάξει τους μόνιμους κατοίκους και πολίτες που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες από την καταβολή τέλους - μέτρο που πρέπει να συνεχιστεί και μάλιστα σε όλους τους σταθμούς διοδίων στην Εγνατία -  αλλά και είχε δρομολογήσει την εγκατάσταση σύγχρονου συστήματος αναλογικών διοδίων,  το οποίο η ΝΔ ακύρωσε. Ο Υπουργός ρωτήθηκε, μάλιστα για το κόστος διοδίων  μετά την παραχώρηση, ομολογώντας ο ίδιος ότι θα διπλασιαστεί. 

Κλείνοντας , η Αν. Τομεάρχης Ενημέρωσης & Επικοινωνίας του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ έκανε ειδική αναφορά στην ανάγκη αναβάθμισης, των ενεργειακών υποδομών, αλλά και των υποδομών των τελωνειακών σταθμών, καθώς σε περιοχές όπως ο Έβρος, ο όγκος των εισαγωγών και εξαγωγών από και προς γειτονικές χώρες είναι ιδιαίτερα αυξημένος. Για αυτό και ζήτησε αναλυτική ενημέρωση για τις εργασίες που προγραμματίζονται για τον εκσυγχρονισμό των τελωνείων.

Τέλος, δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην τεράστια αδικία που υφίσταται η Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας, η οποία μέχρι και σήμερα παραμένει αποκομμένη και χωρίς διασύνδεση με την Εγνατία Οδό και με κάποιον κάθετο άξονα.

Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία:

Ευχαριστώ πολύ κύριε Πρόεδρε

Κύριε Υπουργέ

Τη στιγμή που συνεδριάζουμε γνωρίζετε ότι στη Θεσσαλονίκη δεκάδες φορείς και εκατοντάδες πολίτες πραγματοποιούν συγκέντρωση διαμαρτυρίας, αντιτιθέμενοι στην εγκληματική απόφαση της Κυβέρνησης να αποσπάσετε τα αρχαία ευρήματα προκειμένου να προχωρήσουν τα έργα του Μετρό.

2 στους 3 πολίτες, παράλληλα, σύμφωνα με δημοσκόπηση,  διαφωνούν με την απόφασή σας αυτή. Επιστήμονες, μηχανικοί, αρχαιολόγοι σας έχουν δώσει εναλλακτική κι εφικτή πρόταση, προστατεύοντας την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά της πόλης, παράλληλα με τα έργα κατασκευής του Μετρό.

Εργασίες που είχε σχεδιάσει, είχε δρομολογήσει η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο εσείς εδώ και πάρα πολύ καιρό έχετε ακυρώσει και επιμένετε ιδεοληπτικά στην καταστροφή των αρχαίων. Η πόλη μένει χωρίς τα έργα του Μετρό και οι μόνοι που τελικά ωφελούνται είναι οι εργολάβοι.

Αν συνυπολογίσουμε και τον τρόπο που έχετε επιλέξει να πορεύεστε εσείς, αλλά συνολικά και η κυβέρνηση σε ότι αφορά υποδομές, μεταφορές, δρομολογημένα έργα που καθυστερούν, αλλά και τις απευθείας αναθέσεις, δυστυχώς μας καθιστούν ιδιαίτερα επιφυλακτικούς.

Διότι όχι μόνο δεν δείχνετε να έχετε ενδιαφέρον να προχωρήσουν κρίσιμα έργα, αλλά πορεύεστε με σχέδιο την υποβάθμιση και το ξεπούλημα υποδομών,  χωρίς αναπτυξιακό σχεδιασμό για την ελληνική κοινωνία, χωρίς στόχο προόδου.

Ακούσαμε με ενδιαφέρον τη λιτή ενημέρωση την οποία κάνατε για τη λειτουργία και συντήρηση των τμημάτων της Εγνατίας Οδού και των Κάθετων Αξόνων. Έργα προφανώς αναγκαία τα οποία έχουν καθυστερήσει εδώ και πολλά χρόνια, με την κατάσταση κυρίως του οδοστρώματος να χειροτερεύει και να καθίσταται επικίνδυνο για τους διερχόμενους χρήστες.

Ωστόσο, όπως λένε και τα έγγραφά σας τα οποία έχετε επισυνάψει μαζί με την πρόσκληση για τη συνεδρίαση της επιτροπής, τα έργα αυτά έπρεπε να έχουν ξεκινήσει τουλάχιστον εδώ και ένα χρόνο.

Θα μου επιτρέψετε στο σημείο αυτό να επαναλάβω την πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία πως υποστηρίζουμε κάθε αναπτυξιακή δράση, που γίνεται προς όφελος της χώρας και των πολιτών. Ωστόσο, η συναίνεσή μας δίνεται και θα δίνεται μόνο υπό τις αυστηρές προϋποθέσεις διαφάνειας και δημοσίου  συμφέροντος.  Διαφάνεια, μία έννοια από την οποία, τον τελευταίο καιρό έχετε πάρει αρκετές αποστάσεις ως κυβέρνηση, για αυτό και η δική μας πίεση και κριτική σε κάθε ευκαιρία και σε κάθε σύμβαση η οποία έρχεται προς συζήτηση.

Όπως γνωρίζετε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η Εγνατία σηκώνει ένα πολύ σημαντικό βάρος σε ότι αφορά τις μετακινήσεις, τον τουρισμό, το εμπόριο, τις επιχειρήσεις, τις εισαγωγές, τις εξαγωγές. Είναι το κρίσιμο εκείνο δίκτυο το οποίο συνδέει πολλές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, τόσο μεταξύ τους, όσο και με την υπόλοιπη Ελλάδα, αλλά και με πύλες των γειτονικών χωρών, και πρώτιστο στοιχείο και υποχρέωσή μας προφανώς είναι η οδική ασφάλεια. Η ασφαλής μετακίνηση των χρηστών, των οδηγών, των επαγγελματιών.

Δυστυχώς, τόσο ο κεντρικός άξονας, όσο και οι κάθετοι βρίσκονται σε πολύ κακή κατάσταση, το έχουμε διαπιστώσει όλοι αυτό, με τα έργα συντήρησης να είναι πενιχρά, να καθυστερούν, ή τμήματα της Εγνατίας να μην έχουν συντηρηθεί ποτέ από τη κατασκευή της.

Για αυτό και προφανώς απαιτείται ένας καλός σχεδιασμός, αλλά και αυστηρό χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση αυτών των έργων. Και η εμπειρία μας, δυστυχώς, από τις εργασίες στον άξονα της Εγνατίας δεν είναι  ιδιαίτερα θετική, καθόλου καλή.

Για παράδειγμα ο κάθετος άξονας του Έβρου, που έχω ιδία εμπειρία,  έκανε σχεδόν 20 χρόνια να ολοκληρωθεί, με το πιο επικίνδυνο τμήμα του Μάνδρα – Ψαθάδες, να υλοποιείται και να παραδίδεται από την προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Επιπλέον, απαιτείται και ο εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών, με παράλληλα σύγχρονα τεχνολογικά έργα, όπως και η ενεργειακή αναβάθμιση του άξονα στα πλαίσια και της εξοικονόμησης ενέργειας και του κόστους και της παροχής σύγχρονων βέλτιστων υπηρεσιών.

Σε ότι αφορά τις δύο συμβάσεις τις οποίες συζητάμε και μας ενημερώσατε σήμερα για έργα συντήρησης που χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Να είναι καλά η ορθή διαχείριση της προηγούμενης κυβέρνησης στα οικονομικά, να είναι καλά  το «μαξιλάρι» του ΣΥΡΙΖΑ.

Αρχικά, αναρωτιόμαστε γιατί έρχονται σήμερα προς συζήτηση στη Βουλή, τέλη Ιουλίου, ενώ σύμφωνα με τα επισυναπτόμενα έγγραφα αναφέρεται ότι έχουν υπογραφεί οι συμβάσεις αρχές Μαΐου. Ο κανονισμός της Βουλής άλλωστε και η πρόσκληση της συνεδρίασης υπαγορεύει την ενημέρωση της επιτροπής προ της υπογραφής των συμβάσεων.

Επίσης, όπως γνωρίζουμε, στόχος της Εγνατίας Α.Ε. ήταν οι εν λόγω συμβάσεις να υπογραφούν το συντομότερο δυνατό, δηλαδή μέχρι το Φθινόπωρο του 2020. Τελικά έχουν υπογραφεί σχεδόν έναν χρόνο μετά, όπως μας αναφέρατε, αλλά θα θέλαμε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια να μας εξηγήσετε για ποιο λόγο υπήρχε αυτή η καθυστέρηση, διότι ακόμη και εν μέσω πανδημίας οι δημόσιοι διαγωνισμοί έτρεχαν κανονικά και μάλιστα πολλοί υλοποιούνταν και πιο γρήγορα.

Και αναρωτιόμαστε μήπως η καθυστέρηση αυτή συνδέεται και με τη διαδικασία παραχώρησης μέσω διαγωνισμού της Εγνατίας, οπότε είναι απαραίτητες κάποιες διευκρινίσεις πάνω σε αυτό το κομμάτι.

Διότι από την αρχή της προκήρυξης των διαγωνισμών συντήρησης έχει τεθεί και δημόσια το ερώτημα για τη δική σας σπουδή να προχωρήσουν οι νέες διετείς συμβάσεις συντήρησης ενώ τρέχει και ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της Εγνατίας. Τίθενται ερωτήματα πως θα συνυπάρξει ο νέος παραχωρησιούχος με την εταιρεία που θα «τρέξει» τη συντήρηση, αν έχετε συνυπολογίσει τα χρονοδιαγράμματα, αν σχετίζεται η υπογραφή των δύο αυτών συμβάσεων την ίδια περίοδο που ανοίγουν οι οικονομικές προσφορές για την παραχώρηση της Εγνατίας και λίγες ημέρες πριν μάθουμε τον μειοδότη. Νομίζω ότι είναι απαραίτητες κάποιες διευκρινίσεις πάνω σε αυτά, διότι συμπίπτουν τα χρονοδιαγράμματα.

Ο κάθετος άξονας Α25, ενώ είχε ξεκινήσει από το 2001 ολοκληρώθηκε, όλως τυχαίως, το 2017, επί της προηγούμενης κυβέρνησης. Αντίστοιχα, και ο κάθετος άξονας Α29, που συνδέει την Ελλάδα με την Αλβανία, ολοκληρώθηκε κι αυτός το 2017 μαζί με όλα τα σημαντικά έργα που λίμναζαν επί δεκαετίες. Το έργο αυτό είχε μελέτη σκοπιμότητας από το 1996. Τόσο μεγάλες καθυστερήσεις είχαμε στην κατασκευή της Εγνατίας.

Ωστόσο, στον κάθετο άξονα Α29 ανακύπτει ένα μεγάλο πρόβλημα, το οποίο έχει τεθεί πάρα πολλές φορές ενώπιον σας και στο ελληνικό κοινοβούλιο από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και είναι το ότι η Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας παραμένει αποκομμένη και χωρίς διασύνδεση με την Εγνατία Οδό με κάθετο άξονα. Πρόκειται για τη μοναδική περιοχή σε όλη τη Δυτική Μακεδονία, που παραμένει αυτός ο αποκλεισμός, κάτι το οποίο έχουμε αναδείξει και με ερωτήσεις μας στο κοινοβούλιο.

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία διαβεβαίωση ότι για το έργο της σύνδεσης της Φλώρινας με κάθετο άξονα με την Εγνατία έχει βρεθεί η κατάλληλη χρηματοδότηση. Και αναρωτιόμαστε αν με διαφορετική διαχείριση και αν γλυτώναμε τις απευθείας αναθέσεις θα είχαν βρεθεί τα χρήματα και θα αξιοποιούνταν προς όφελος σημαντικών έργων στις περιοχές αυτές.

Κυρίες και  κύριοι, με την ευκαιρία της συζήτησης θα μου επιτρέψτε να εκμεταλλευτώ την παρουσία του Υπουργού σε ότι αφορά την Εγνατία, θα ήθελα να βάλω δυο άλλα σημαντικά ζητήματα, τα οποία χρήζουν ενημέρωσης και συζήτησης.

Όπως ανέφερα, η Εγνατία σηκώνει μεγάλο οδικό φορτίο και από βαρέα οχήματα, κυρίως επαγγελματικής χρήσης. Για παράδειγμα στον Έβρο, οι εισαγωγές και εξαγωγές από και προς την Τουρκία και τη Βουλγαρία μέσω της Εγνατίας, είναι ιδιαίτερα αυξημένες, γι αυτό και υπάρχει μεγάλη ανάγκη αυτό το οδικό δίκτυο να συνοδεύεται και από αξιοπρεπείς κι επαρκείς τελωνειακούς σταθμούς. Η αναβάθμιση και οι σύγχρονες τελωνειακές υποδομές είναι αναγκαίες για την καλύτερη εξυπηρέτηση, επισκεπτών, οδηγών, επιχειρήσεων και επαγγελματιών. Καλό είναι να μας ενημερώσετε, σε συνεργασία και με την ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ, ποιες εργασίες στοχεύετε να δρομολογήσετε για την αναβάθμιση των τελωνειακών σταθμών.

Επιπλέον, το είπα και πριν θα θέλαμε μία εκτενή ενημέρωση για τη πορεία του  διαγωνισμό παραχώρησης της Εγνατίας που υλοποιείται αυτό το διάστημα. Με ποιους όρους παραχωρείται, τι δεσμεύσεις αναλαμβάνει ο παραχωρησιούχος, τι πρόκειται να γίνει με τα διόδια, το κόστος μετακίνησης αλλά και το κόστος λειτουργίας του συγκεκριμένου δρόμου, διότι όλο το προηγούμενο διάστημα που ήσαστε στην αντιπολίτευση τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας αντιδρούσατε στην εγκατάσταση νέων διοδίων στη Βόρεια Ελλάδα και από τότε που αναλάβατε την κυβέρνηση, τα διόδια φυτρώνουν σαν μανιτάρια σε όλη την έκταση της Εγνατίας. Ουσιαστικά υλοποιείτε κατά γράμμα την ΚΥΑ του κ. Χρυσοχοΐδη του 2013-2014, επιβαρύνοντας συνεχώς με κόστος τους πολίτες αλλά και τις επιχειρήσεις.

Παράλληλα, έχετε  ακυρώσει τον διαγωνισμό για το σύστημα αναλογικών διοδίων που είχε σχεδιαστεί, είχε δρομολογηθεί επί ΣΥΡΙΖΑ, και στο οποίο είχε συμφωνήσει και η πλειονότητα των παραγωγικών και τοπικών φορέων της Βόρειας Ελλάδας,  χαρακτηρίζοντάς το ως το πιο δίκαιο σύστημα σε σχέση με αυτό που λειτουργεί αυτή τη στιγμή, καθώς ο χρήστης πληρώνει αναλογικά, ανάλογα με τα χιλιόμετρα τα οποία διανύει.

Παράλληλα, ακυρώθηκε και το νομοθετημένο μέτρο του τέλους εισόδου και χρήσης στους συνοριακούς σταθμούς της χώρας. Τέλος χρήσης για τη διέλευση των ξένων επισκεπτών, το οποίο και σας καλούμε να επανεξετάσετε.

Με προσωρινή απόφαση, βέβαια, συνεχίζετε μεν την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ απαλλαγής των μόνιμων κατοίκων ή των ευπαθών ομάδων στα διόδια, αυτό όμως δεν συμβαίνει σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα, κυρίως στους νέους σταθμούς διοδίων που λειτουργούν.

Για παράδειγμα στα διόδια του Λαγκαδά που πρόσφατα άνοιξαν αυτή την εβδομάδα, ακόμα και τις πολύ πρωινές ώρες που ο κόσμος πηγαίνει στη δουλειά του η αναμονή είναι έως και 45 λεπτά. Και σας είχαμε προτείνει να έχουν απαλλαγή οι κάτοικοι και οι εργαζόμενοι, αλλά εσείς έχετε δηλώσει αναρμόδιος για το συγκεκριμένο, οπότε και πάλι σας καλούμε να ακολουθήσετε αυτή την πολιτική στο σύνολο των σταθμών διοδίων της Εγνατίας.

Αναρωτιόμαστε όμως ποια τιμολογιακή πολιτική θα ακολουθήσετε και σήμερα και τις επόμενες ημέρες, αλλά και μετά την παραχώρηση της Εγνατίας, τι έχει συμφωνηθεί. Οι εργαζόμενοι, οι μόνιμοι κάτοικοι θα έχουν ελεύθερη διέλευση στα διόδια που βρίσκονται εντός του Έβρου για παράδειγμα, στη Μέστη, στη Θεσπρωτία και τους υπόλοιπους σταθμούς; Διότι δεν είναι ίση η μεταχείριση.

Εν κατακλείδι, παρατηρούμε περίεργες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των συμβάσεων έργων, τη χρονική σύμπτωση με την εξέλιξη του διαγωνισμού παραχώρησης της Εγνατίας αλλά παρατηρούμε στο σύνολο και σημαντικά ζητήματα συγκέντρωσης της κατασκευαστικής αγοράς και των παραχωρήσεων και οφείλουμε να προσέξουμε ιδιαίτερα αυτό το θέμα και η πολιτεία να πράξει τα δέοντα. Ωστόσο, αναμένουμε απαντήσεις κύριε Υπουργέ.