Αδικαιολόγητοι αποκλεισμοί από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

Τον αδικαιολόγητο αποκλεισμό της συντριπτικής πλειονότητας των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, αναδεικνύουν με Ερώτησή τους προς τον Υπουργό Ανάπτυξης & Επενδύσεων ο Τομεάρχης Ανάπτυξης & Επενδύσεων της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ Αλέξης Χαρίτσης και οι αν. Τομεάρχες Χάρης Μαμουλάκης και Γιάννης Σαρακιώτης, με την συνυπογραφή 59 ακόμη Βουλευτών.

Όπως επισημαίνεται στην Ερώτηση, στην προδημοσίευση της πρόσκλησης του προγράμματος ΕΠΑνΕΚ του νέου ΕΣΠΑ με τίτλο «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ», συνολικού προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ, τίθενται δυσανάλογα μεγάλα εμπόδια για την συμμετοχή των πολύ μικρών επιχειρήσεων οι οποίες, υποτίθεται, είναι και ο βασικός δικαιούχος του προγράμματος. Συγκεκριμένα, για την Δράση 1 «Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» απαιτούνται τουλάχιστον πέντε ετήσιες μονάδες εξαρτημένης εργασίας (ΕΜΕ) πλήρους ή μερικής απασχόλησης. Με δεδομένο ότι σχεδόν 9 στις 10 ελληνικές επιχειρήσεις έχουν λιγότερο από πέντε άτομα προσωπικό, καθίσταται εμφανές ότι ο όρος αυτός αποτελεί εμπόδιο για την συμμετοχή των πραγματικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων της χώρας στο πρόγραμμα. Πρόκειται για μια ακόμη «καινοτομία» που εισάγει η κυβέρνηση της ΝΔ με την οποία αποκλείεται στην πράξη η συντριπτική πλειοψηφία των πολύ μικρών επιχειρήσεων, παρόλο που αυτές αποτελούν το 94,6% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επισημαίνουν ότι σε αντίστοιχες δράσεις που είχε σχεδιάσει και υλοποιήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020 δεν προβλέπονταν κανένας περιορισμός ως προς τον αριθμό των εργαζόμενων στις εν λόγω επιχειρήσεις. Τονίζουν επίσης ότι η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας προϋποθέτει τον τεχνολογικό μετασχηματισμό των ΜμΕ της χώρας. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη όμως, όπως και με το Ταμείο Ανάκαμψης, αφήνει ουσιαστικά εκτός τις πολύ μικρές επιχειρήσεις από την πρώτη δράση του νέου ΕΣΠΑ για την ψηφιακή αναβάθμιση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, την στιγμή μάλιστα που αυτές βρίσκονται ήδη αντιμέτωπες με τις επιπτώσεις της πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσης. Αντί επομένως να στηρίξει ουσιαστικά τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις με διευκόλυνση της πρόσβασής τους στη χρηματοδότηση για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό τους, η κυβέρνηση διευρύνει το χάσμα που τις χωρίζει από τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, τονίζουν οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ.

Οι Βουλευτές καταλήγουν ζητώντας απαντήσεις από τον αρμόδιο Υπουργό σχετικά με το εάν η κυβέρνηση προτίθεται να αναθεωρήσει τις προϋποθέσεις συμμετοχής στις δράσεις του ΕΠΑνΕΚ «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» ώστε να αρθεί ο αποκλεισμός και να συμμετέχουν σε αυτές οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, σε ποιες άλλες δράσεις προτίθεται να προχωρήσει με στόχο την ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών από τις ΜμΕ, καθώς και από ποια χρηματοδοτικά εργαλεία σκοπεύει να αντλήσει κονδύλια για την χρηματοδότησή τους.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κ. Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων

Θέμα: «Αδικαιολόγητοι αποκλεισμοί από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων»

Αποτελεί κοινό τόπο ότι η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας προϋποθέτει τον τεχνολογικό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της χώρας. Η συνθήκη αυτή κατέστη περισσότερο ορατή κατά την διάρκεια της πανδημίας του COVID-19 και των αναγκαστικών μέτρων περιορισμού της οικονομικής ζωής όταν μεγάλο πλήθος οικονομικών συναλλαγών των πολιτών και της παραγωγικής δραστηριότητας άρχισε να πραγματοποιείται από το σπίτι και ψηφιακά.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (Digital Economy and Society Index-DESI index), η χώρα μας κατατάσσεται 25η μεταξύ των 27 κρατών - μελών της Ε.Ε για το 2022, θέση που κατείχε και πέρυσι. Επιπλέον, οι επιδόσεις της Ελλάδας υπολείπονται του μέσου όρου της Ε.Ε. όσον αφορά την ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών στις επιχειρηματικές δραστηριότητες. Ενδεικτικό της παραπάνω τάσης είναι ότι μόνο το 39% των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) παρουσιάζουν τουλάχιστον ένα βασικό επίπεδο ψηφιακής έντασης, έναντι 55% που είναι ο μέσος όρος της Ε.Ε. και έναντι του στόχου πάνω από το 90% των ΜΜΕ να έχει επιτύχει τουλάχιστον ένα βασικό επίπεδο ψηφιακής έντασης έως το 2030.
Ακολουθώντας τις σχετικές κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 20% των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) θα κατευθυνθούν στην ψηφιακή μετάβαση. Ταυτόχρονα και μέσω του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 -με το Πρόγραμμα «Ψηφιακός Μετασχηματισμός» και με το Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα»- προβλέπεται η διάθεση σημαντικών κονδυλίων για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, στις 7 Νοεμβρίου 2022 έγινε η προδημοσίευση της πρόσκλησης του ΕΠΑνΕΚ με τίτλο «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ». Σε αυτή περιλαμβάνονται τρεις διαφορετικές υποδράσεις συνολικού ύψους 300.000.000 εκατ. ευρώ με αντικείμενα τον «Βασικό Ψηφιακό Μετασχηματισμό ΜμΕ», τον «Προηγμένο Μετασχηματισμό ΜμΕ» και τον «Ψηφιακό Μετασχηματισμό Αιχμής ΜμΕ». Οι δράσεις μεταξύ τους διαχωρίζονται αναλογικά με το βαθμό διείσδυσης των νέων τεχνολογιών και των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας είτε στην παραγωγή είτε στην προώθηση και διάθεση των προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρουν προς τους πελάτες/καταναλωτές τους.
Ωστόσο, μεταξύ των προϋποθέσεων συμμετοχής στις συγκεκριμένες δράσεις περιλαμβάνονται δυσανάλογα μεγάλα εμπόδια για την συμμετοχή πολύ μικρών επιχειρήσεων οι οποίες υποτίθεται ότι είναι και ο βασικός δικαιούχος του προγράμματος. Συγκεκριμένα για την Δράση 1 «Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» απαιτούνται τουλάχιστον πέντε (5) ΕΜΕ ετήσιες μονάδες εξαρτημένης εργασίας (ΕΜΕ) πλήρους ή μερικής απασχόλησης ενώ για τις άλλες δύο δράσεις απαιτούνται εννέα (9) ΕΜΕ εξαρτημένης εργασίας.
Με δεδομένο ότι σχεδόν εννέα στις δέκα ελληνικές επιχειρήσεις έχουν λιγότερο από πέντε άτομα προσωπικό, καθίσταται εμφανές ότι ο όρος αυτός αποτελεί δυσανάλογο εμπόδιο για την συμμετοχή των πραγματικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων της χώρας στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Πρόκειται για μια ακόμη «καινοτομία» που εισάγει η κυβέρνηση της ΝΔ με την οποία αποκλείεται στην πράξη η συντριπτική πλειοψηφία των πολύ μικρών επιχειρήσεων, παρόλο που αυτές αποτελούν το 94,6% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Υπενθυμίζεται δε ότι στις αντίστοιχες δράσεις «ψηφιακό βήμα - ψηφιακό άλμα» που είχε σχεδιάσει και υλοποιήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020 δεν προβλέπονταν κανένας περιορισμός ως προς τον αριθμό των εργαζόμενων στις εν λόγω επιχειρήσεις.
Όπως και με το Ταμείο Ανάκαμψης η κυβέρνηση αφήνει ουσιαστικά εκτός τις πολύ μικρές επιχειρήσεις από την πρώτη δράση του νέου ΕΣΠΑ για την ψηφιακή αναβάθμιση των ΜμΕ την στιγμή μάλιστα που ήδη βρίσκονται αντιμέτωπες με τις επιπτώσεις της πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσης. Αντί επομένως να στηρίξει ουσιαστικά τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις με διευκόλυνση της πρόσβασής τους στη χρηματοδότηση για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό τους, η κυβέρνηση διευρύνει το χάσμα που τις χωρίζει από τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις.
Επειδή, η κυβέρνηση της ΝΔ κινείται χωρίς σχέδιο και στοχευμένα μέτρα για την ενίσχυση της ψηφιακής ωριμότητας των επιχειρήσεων.
Επειδή, τα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ είναι απολύτως απαραίτητα ιδιαίτερα για τις πολύ μικρές και μικρές ελληνικές επιχειρήσεις ώστε να διευκολυνθούν ως προς την υιοθέτηση και ενσωμάτωση των σύγχρονων ψηφιακών τεχνολογιών στην παραγωγική τους δραστηριότητα.
Επειδή, απαιτούνται ειδικά στοχευμένα προγράμματα με διαφάνεια και κριτήρια ώστε τα πολύτιμα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ αλλά και του Ταμείου Ανάκαμψης να μην απορροφηθούν αποκλειστικά από τις μεγάλες επιχειρήσεις αλλά να κατευθυνθούν ουσιαστικά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, ερωτάται ο κύριος Υπουργός:

1. Προτίθεστε να αναθεωρήσετε τις προϋποθέσεις συμμετοχής στις δράσεις του ΕΠΑνΕΚ «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» ώστε να αρθεί ο αποκλεισμός και να συμμετέχουν σε αυτές οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις;
2. Σε ποιες άλλες δράσεις προτίθεστε να προχωρήσετε για την ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και από ποια χρηματοδοτικά εργαλεία σκοπεύετε να τις χρηματοδοτήσετε;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Σαρακιώτης Ιωάννης

Αβραμάκης Ελευθέριος
Αγαθοπούλου Ειρήνη
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Σια
Αραχωβίτης Σταύρος
Αυγέρη Δώρα
Αυλωνίτης Αλέξανδρος
Βαγενά Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γεώργιος
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Αναστασία
Γκιόλας Ιωάννης
Δραγασάκης Ιωάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ελευθεριάδου Σουλτάνα
Ζαχαριάδης Κωνσταντίνος
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος
Κασιμάτη Νίνα
Κατρούγκαλος Γεώργιος
Κάτσης Μάριος
Καφαντάρη Χαρά
Κόκκαλης Βασίλειος
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μιχαηλίδης Ανδρέας
Μουζάλας Ιωάννης
Μπαλάφας Ιωάννης
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Ιωάννης
Μωραΐτης Αθανάσιος
Νοτοπούλου Αικατερίνη
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος
Παπαηλιού Γεώργιος
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Πέρκα Θεοπίστη
Πούλου Παναγιού
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σκουρλέτης Παναγιώτης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης
Σκούφα Μπέττυ
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τζούφη Μερόπη
Τόλκας Άγγελος
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νικόλαος
Φωτίου Θεανώ
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος